Dir

Verb de la quarta coniugacion.

|| 1. Comunicar cond l'ús de la vox un quałcòs, prononciar un concet.
|| 2. Afermar, decłarar, sostegnir.
|| 3. Exprímer, Spłegar, Illustrar.
|| 4. Referir, far saveir.

Etimologia:

Del latin dicĕre, medem significad.

Prononça:

· Occidental, Oriental: AFI [di]

· Nòrd-Oriental: AFI [diɾ]

Restreitament l'existe anca la forma díxer, que segond el comportament general l'è:

· Occidental, bergamasc: AFI [dis]

· Oriental: AFI [ˈdizɛɾ]

· Lombardo-emilian: AFI [ˈdizɐɾ]

· Setentrional, noarés: AFI [ˈdizɐ]

· noarés: AFI [ˈdizi]

Coniugacion standardizada:

· Present 1 — Mi dixi o dixo, Ti te díxet o dixes, Lu el dix, No. dixom o dixem o dix, Vo. dixiv, Lor i dix o dixen.
· Present 2 — Mi digui o digo, Ti te díguet o digues, Lu el dix, No. dixom o dixem o dix, Vo. dixiv, Lor i dix o dixen.

· Passad — Mi dixevi o dixivi o dixeva o dixiva, Ti te dixévet o dixívet o dixeves, Lu el dixeva o dixiva, No. dixévom o dixívom o dixévem o dixívem o dixeva o dixiva, Vo. dixévov o dixívov o dixévev o dixívev, Lor i dixeva o dixiva o dixeven o dixiven.

· Futur — Mi dixerò o dixeré, Ti te dixeret o dixeràs, Lu el dixerà, No. dixerom o dixerem o dixerà, Vo. dixeriv, Lor i dixerà o dixeran.

· Sojontiv present 1 — Mi dixi o dixa, Ti te díxet o dixes, Lu el dixi o dixa, No. dixom o dixem o dixi o dixa, Vo. dixiv, Lor i dixi o dixa o dixen.
· Sojontiv present 2 — Mi digui o diga, Ti te díguet o digues, Lu el digui o diga, No. dixom o dixem o digui o diga, Vo. dixiv, Lor i digui o diga o diguen.

· Sojontiv passad 1 — Mi dixess o dixessi, Ti te dixèsset o dixesses, Lu el dixess, No. dixèssom o dixèssem o dixess, Vo. dixèssov o dixèssev, Lor i dixess o dixessen.

· Sojontiv passad 2 — Mi diguess o diguessi, Ti te diguèsset o diguesses, Lu el diguess, No. diguèssom o diguèssem o diguess, Vo. diguèssov o diguèssev, Lor i diguess o diguessen.

· Condicional -ria — Mi dixeria, Ti te dixeríet o dixeries, Lu el dixeria, No. dixeríom o dixeríem o dixeria, Vo. dixeríov o dixeríev, Lor i dixeria o dixerien.

· Condicional -ress — Mi dixeress o dixeressi, Ti te dixerèsset o dixeresses, Lu el dixeress, No. dixerèssom o dixerèssem o dixeress, Vo. dixerèssov o dixerèssev, Lor i dixeress o dixeressen.

· Condicional -rav — Mi dixerav o dixeravi o dixerava, Ti te dixeràvet, Lu el dixerav, No. dixeràvom o dixeràvem o dixerav, Vo. dixeràvov o dixeràvev, Lor i dixerav o dixeraven.

· Participi — did, dida, diîd, dide o diit, dita, diît, diite.

· Gerundi — dixend.

· Infinitiv — dir o díxer.

Variaînt gràfique stòrique:

Dì, Dii, Dir.

Traducion:

Italian: Dire; Occitan: Dir, Díser; Catalan: Dir; Francés: Dire; Castilhan: Decir; Portugués: Dizer; Galician: Dicir; Rumén: Zice; Inglés: To Say.