Dormir

Verb de la quarta coniugacion. — Anca Dòrmer.

|| 1. Trovar-s end el sòmn, repossar cond el sòmn.
|| 2. Vésser mòrt, repossar end el sepolcre.

Etimologia:

Del latin dormire, medem significad.

Prononça:

· Occidental: AFI [duɾˈmi], [dɾuˈmi], [ˈdɔɾm]
· Oriental: AFI [ˈdoɾmɛɾ]

· Nòrd-Oriental: AFI [doɾˈmiɾ]
· Lombardo-emilian: AFI [ˈdɔɾmɐɾ]
· bergamasc: AFI [dœɾm]
· bergamasc, bressan: AFI [dyɾˈmi]

Restreitament l'existe anca la forma díxer, que segond el comportament general l'è:

· Occidental, bergamasc: AFI [dis]

· Oriental: AFI [ˈdizɛɾ]

· Lombardo-emilian: AFI [ˈdizɐɾ]

· Setentrional, novarés: AFI [ˈdizɐ]

· novarés: AFI [ˈdizi]

Coniugacion standardizada:

· Present — Mi dòrmi o dòrmo, Ti te dòrmet o dòrmes, Lu el dòrma, No. dormom o dormem o dòrma, Vo. dormiv, Lor i dòrma o dòrmen.

· Passad — Mi dormivi o dormiva, Ti te dormívet o dormives, Lu el dormiva, No. dormívom o dormívem o dormiva, Vo. dormívov o dormívev, Lor i dormiva o dormiven.

· Futur — Mi dormerò o dormeré, Ti te dormeret o dormeràs, Lu el dormerà, No. dormerom o dormerem o dormerà, Vo. dormeriv, Lor i dormerà o dormeran.

· Sojontiv present  — Mi dòrmi o dòrma, Ti te dòrmet o dòrmes, Lu el dòrmi o dòrma, No. dormom o dormem o dòrmi o dòrma, Vo. dormiv, Lor i dòrmi o dòrma o dòrmen.

· Sojontiv passad — Mi dormiss o dormissi, Ti te dormísset o dormisses, Lu el dormiss, No. dormíssom o dormíssem o dormiss, Vo. dormíssov o dormíssev, Lor i dormiss o dormissen.

· Condicional -ria — Mi dormeria, Ti te dormeríet o dormeries, Lu el dormeria, No. dormeríom o dormeríem o dormeria, Vo. dormeríov o dormeríev, Lor i dormeria o dormerien.

· Condicional -ress — Mi dormeress o dormeressi, Ti te dormerèsset o dormeresses, Lu el dormeress, No. dormerèssom o dormerèssem o dormeress, Vo. dormerèssov o dormerèssev, Lor i dormeress o dormeressen.

· Condicional -rav — Mi dormerav o dormeravi o dormerava, Ti te dormeràvet, Lu el dormerav, No. dormeràvom o dormeràvem o dormerav, Vo. dormeràvov o dormeràvev, Lor i dormerav o dormeraven.

· Participi — dormid, dormida, dormiîd, dormide.

· Gerundi — dormend.

· Infinitiv — dormir o dòrmer.

* l'è desvilupada en tut el territòri lombardòfon la forma cond la raïx dœrm~, prononciada oviament [døɾm], e li dò forme metatétique dròm~ e drœm~. L'única forma considerada stàndard de la LoReS l'è però quella spłegada de sora, que l'è compartida de part del domini piemontés, de tut el domini vènet e emilian e del domini lígur.

Variaînt gràfique stòrique:

Dormì, Durmì, Durmir, Dürmì, Dormii, Durmii.

Traducion:

Italian: Dormire; Occitan: Dormir; Catalan: Dormir; Francés: Dormir; Castilhan: Dormir; Portugués: Dormir; Galician: Durmir; Rumén: Dormi; Inglés: To Sleep.